Του Νίκου Γιαννή
Κάθε χρόνο του Αγίου Γεωργίου στο χωριό Άγιο Γεώργιο Μεσολογγίου, αναβιώνει το πατροπαράδοτο έθιμο, των Ιπποδρομιών. Σύμφωνα με το έθιμο, οι κάτοικοι του Αγίου Γεωργίου, του Ευηνοχωρίου και των γειτονικών χωριών για να τιμήσουν τον Αϊ Γιώργη, μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας, πραγματοποιούν Ιπποδρομίες, έξω από το ομώνυμο ξωκλήσι της περιοχής.
Το ξωκλήσι είναι προβυζαντινής εποχής, βρίσκεται ανάμεσα στα χωριά Ευηνοχώρι (Μποχώρι) και Άγιο Γεώργιο και μέχρι το 1919 το ξωκλήσι (και ο συνοικισμός Άγιος Γεώργιος ) άνηκε στην δικαιοδοσία του Ευηνοχωρίου, ενώ σήμερα είναι στην δικαιοδοσία του Δ.Δ. Αγίου Γεωργίου.
Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να υπάρχουν μακροί δεσμοί φιλίας μεταξύ των χωριών Ευηνοχωρίου και Άγιου Γεωργίου, όπου και έχουν επωμιστεί την διατήρηση του εθίμου μέχρι σήμερα.
Η τέλεση αγώνων δρόμου, πάλης ή ιπποδρομιών, στις γιορτές και τα πανηγύρια είναι παλιά ελληνική παράδοση που οι ρίζες χάνονται στα βάθη των αιώνων.
Ανατρέχοντας στις απαρχές των ιπποδρομιών, βρισκόμαστε στον 4 αιώνα π.Χ., οπού Ιπποδρομίες διεξαγόντουσαν στην Αρχαία Καλυδών(έχει βρεθεί Πήλινη Σίμη με παράσταση αρματοδρομίας).
Η παράδοση θέλει τις Ιπποδρομίες να πραγματοποιούνται ακόμα και στα χρόνια της τουρκοκρατίας.
Όπως μαρτυρεί η προφορική παράδοση, ο Πάσας για να τα έχει καλά με τους Έλληνες, τους είχε αφήσει ελεύθερους να κάνουν τους εκκλησιασμούς τους και τις θρησκευτικές εορτές τους.
Το συγκεκριμένο έθιμο το σεβάστηκαν οι Τούρκοι κατακτητές και με την πρόφαση ότι οι αγώνες δεν είναι θρησκευτική γιορτή, αλλά κοινοί, συμμετείχαν κι αυτοί, με αποτέλεσμα στις ιπποδρομίες να υπάρχουν δύο ομάδες, μια των Χριστιανών και μια των Τούρκων.
Πολλές φόρες όμως το αποτέλεσμα ήταν δυσάρεστο για τους Τούρκους, διότι έχαναν από τα μικροκαμωμένα και αδύνατα άλογα των Ελλήνων.
Η διάφορα των τούρκικων αλόγων με τα ελληνικά ήταν ότι τα τούρκικα ήταν αραβικά και καλοταϊσμένα, ενώ τα ελληνικά ήταν ταλαιπωρημένα από την δούλεψη τους στα χωράφια. Αυτό έλεγαν ότι ήταν ένα σημάδι από τον Αϊ Γιώργη, ότι μπορούμε να διώξουμε τον τουρκικό ζυγό και να διεκδικήσουμε την ελευθερία μας.
Ο Αϊ Γιώργης ήταν ο προστάτης του υπόδουλου Έλληνα αλλά κι «ο οπλαρχηγός-άγιος» των επαναστατημένων αγωνιστών. Ενώ ο Δράκος έπαιρνε τη μορφή του Τούρκου κατακτητή.
`Αγιε μου Γιώργη καλά το λέει τ'αηδόνι
καλά το λέει τ'αηδόνι μεσ'του Γουλά τ'αλώνι.
Πόσες φορές με γλίτωσες βρε Αϊ Γιώργη
πόσες φορές με γλίτωσες απ'των Τουρκών τα χέρια ...
Μετά από την Απελευθέρωση, το έθιμο άρχισε και πάλι να αναβιώνει.
Ανήμερα του Αϊ Γιωργιού μαζεύονταν οι κάτοικοι από όλη την γύρω περιοχή, έκαναν την Θεία Λειτουργία και η κάθε οικογένεια έφερνε και το άλογο της για να το ευλογήσει ο Παπάς για να είναι γερό για τις δουλειές στο χωράφι.
Με το πέρας της Θείας Λειτουργίας, οι προσκυνητές με τα άλογα διαγωνιζόντουσαν μπροστά από το ξωκλήσι.
Οι αυτοσχέδιοι αυτοί αγώνες γίνονταν μέσα στα χωράφια και στους χωματόδρομους με μοναδικό σκοπό την ευχαρίστηση, το χειροκρότημα και την ευλογία του Παπά και του Αγίου στον νικητή.
Επίσης πολλές φόρες στα χωράφια που έτρεχαν τα άλογα ήταν σπαρμένα (σιτάρι, καλαμπόκι, καπνό κ.λ.π.) και οι οπλές των αλόγων έσκαβαν το χωράφι στην κυριολεξία. Όμως κατά ένα περίεργο τρόπο τα σπάρτα δεν πάθαιναν τίποτα, αλλά αντίθετα έκαναν τον καλύτερο και τον περισσότερο καρπό από τα γύρω χωράφια. Όλα αυτά από την ευλογία του Αϊ Γιώργη.
Την εποχή που το άλογο ήταν ο καθημερινός σύντροφος του ανθρώπου και το δεξί χέρι στην δουλεία του, η περιοχή μας είχε πολλά άλογα.
Στην γεωργοκτηνοτροφική απογραφή της Ελλάδος το 1911, το Ευηνοχώρι, η Γύρα Μακρή, ο Άγιος Γεώργιος, το Άνω Κουδούνι, το Κάτω Κουδούνι, το Κουτσοχέρι, τα Ξηρέϊκα, ο Γαλατάς, η περιοχή Χαλιάς και το Περιθώρι είχαν 649 άλογα, ενώ ο υπόλοιπος Δήμος Μεσολογγίου μαζί με αλλά 24 χωριά είχαν 47 άλογα.
Σήμερα πολλοί κάτοικοι από τον Άγιο Γεώργιο, το Ευηνοχώρι, αλλά από τα γειτονικά χωριά, εκτρέφουν άλογα μόνο και μονό για να διατηρήσουν το έθιμο των Ιπποδρομιών του Αϊ Γιωργιού που μια φορά το χρόνο μας φέρνει πιο κοντά στις ρίζες μας και στη ζωή των προγόνων μας .
Καβαλάρηδες κρατώντας μια λαμπάδα έρχονται και προσκυνούν την εικόνα του Αϊ Γιωργή. Στη συνέχεια περιμένουν έξω από το ξωκλήσι και μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας, ο Παπάς ευλογεί τις Ιπποδρομίες. Όλα τότε είναι έτοιμα για να ξεκινήσουν οι Ιπποδρομίες, οι οποίες είναι δύο κατηγορίες. Στην πρώτη κατηγορία τρέχουν τα άλογα του Ιπποδρομίου (άλογα που έτρεχαν στον Ιππόδρομο όταν ήταν πιο νέα). Ενώ στην δεύτερη, τα ντόπια άλογα (άλογα που προέρχονται από τα άλογα που χρησιμοποιούσαν παλαιότερα οι ντόπιοι για να τους βοηθούν στις αγροτικές εργασίες.)
Το έπαθλο του νικητή για την κάθε κατηγορία, δεν είναι χρήματα, αλλά ένα στεφάνι από λουλούδια που έχει την ευλογία του Αϊ Γιώργη και το οποίο φοράει ο Παπάς στο λαιμό του άλογου.
Τα στεφάνια σε όλη την διάρκεια της Θειας Λειτουργιάς και των Ιπποδρομιών είναι μέσα στο ξωκλήσι κρεμασμένα στην εικόνα τ' Αϊ Γιώργη.
Στην συνεχεία οι καβαλάρηδες, ξεκινούν για την καθιερωμένη βόλτα στα χωριό τους, οπού μέχρι και πριν από μερικά χρόνια συνήθιζαν να περνάνε από κάθε σπίτι του χωριού που είχε Γιώργο. Σήμερα η συνήθεια αυτή έχει εκλείψει.
Το έθιμο του Αϊ Γιωργιού, είναι ένα ιδιαίτερο έθιμο, το οποίο τα τελευταία χρόνια έχει οργανωθεί από τον Ιππικό Όμιλο Άγιου Γεώργιου πολύ καλύτερα και συγκεντρώνει πλήθος κόσμου από όλο τον νόμο και όχι μονό.
(πηγή Διαδικτυακή Πύλη Ευηνοχωρίου)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου